شاید شما هم با آغاز فصول گرم و نیاز بیشتر به هوای خنک، متوجه خرابی دستگاه تهویه مطبوع یا کاهش کارایی آن شده باشید. یکی از مشکلات رایج در سیستم‌های تهویه مطبوع، یخ زدگی است. بر خلاف دیگر اختلالات متداول در این دستگاه، یخ زدن لولۀ کولر گازی ممکن است به دنبال آسیب دیدن هر یک از دیگر قطعات رخ دهد. اگر روی دستگاه داخلی خود شبنم یا لایه‌هایی از یخ مشاهده کردید، قطعاً سیستم دچار مشکل شده است اما تشخیص دقیق علت بروز آن آسان نیست. ما در این مطلب به شرح دلایل احتمالی یخ زدن کولر گازی و راه‌های رفع آن می‌پردازیم تا در سریع‌ترین حالت ممکن، سیستم را عیب‌یابی و از خرابی‌های دیگر جلوگیری کنید.
علائم یخ زدگی لوله‌های کولر گازی
همانطور که گفتیم، وجود شبنم و یخ روی کویلها یا لوله‌ها اصلی‌ترین نشانه‌های یخ زدن کولر گازی است. اما باید در نظر داشته باشید که گاهی اوقات دستگاه داخلی در معرض دید نبوده و در نتیجۀ آن، علائم یخ زدگی ظاهری قابل مشاهده نیست. بنابراین، باید به دیگر نشانه‌های این اختلال توجه کرد:
- اولین و واضح‌ترین نشانۀ وجود اختلال در سیستم‌های تهویه مطبوع، دمیدن باد گرم است. اگر فکر می‌کنید دستگاه شما کارایی سابق را ندارد، باید آن را به دقت بررسی کنید تا علت آن را پیدا کنید.
- جریان هوا را از قسمت دریچۀ کولر بررسی کنید. اگر باد گرم از کولر خارج شود و یا خروج باد کاملاً قطع شده باشد، احتمالاً مشکل سیستم شما یخ زدن لوله یا کویل کولر گازی است.
- یخ زدن کولر گازی معمولاً با انباشتگی نم یا رطوبت همراه است که سبب تقطیر یا چکه کردن آب کولر گازی شود.
5 علت اصلی یخ زدن لولۀ کولر گازی
1. کثیفی فیلترهای هوا
اگر در سیستم تهویه مطبوع، اختلالی در عبور جریان هوا ایجاد شود، دستگاه دیگر قادر به عملکرد بهینه نخواهد بود. این اختلال به علت مسدود شدن فیلترها رخ می‌دهد که مانع از ورود و خروج جریان هوا در سیستم می‌شود. در چنین شرایطی، اگر گردش هوا در اطراف کویلها متوقف شود، دمای این قطعات به شدت پایین آمده و منجر به یخ زدگی کویل و لولۀ کولر گازی خواهد شد.
2.خرابی فن
حتی اگر فیلترهای شما تمیز و تازه باشند، در صورت خراب بودن فن سیستم دچار یخ زدگی می‌شود. زیرا برای جلوگیری از این مشکل، هوا باید در سیستم جریان یابد و این کار توسط فن انجام می‌گیرد.
فراموش نکنید که خرابی موتور فن و همچنین کثیف بودن پره‌های آن، از دلایل اصلی نبودن جریان هوا و در نتیجه یخ زدن لولۀ کولر گازی است.
3. انسداد لاین تقطیر
لاین‌های تقطیر بخش‌های از سیستم تهویه مطبوع هستند که رطوبت اضافی را از دستگاه دفع می‌کنند. این رطوبت به آب تبدیل شده و از طریق لوله‌ها تخلیه می‌شود.
اگر این آب به علت گرفتگی لوله از سیستم خارج نشود، منجمد می‌شود. این اتفاق مخصوصاً زمانی رخ می‌دهد که انسداد لوله در نزدیکی سردترین بخش سیستم، یعنی کویل اواپراتور باشد. بنابراین، مسدود شدن لاین تقطیر سبب انجماد آب و به طبع یخ زدن کویل‌های کولر گازی خواهد شد.
4. خرابی ترموستات
ترموستات دستگاه، همگام با آن و با هدف حفظ دمای مساعد و یکنواخت در محیط فعالیت کرده و به طور منظم عملکرد سیستم و دمای محیط را کنترل می‌کند.
اگر ترموستات دمای سیستم را اشتباه تشخیص دهد و یا به صورت نامطلوبی آن را کنترل کند، ممکن است دستگاه بیشتر از حد نیاز فعالیت کرده و آسیب ببیند. در صورتی که دمای محیط شما یکنواخت نیست، دائماً تغییرات دما را احساس می‌کنید و یا به طور ناگهانی فضا خیلی سرد یا گرم می‌شود، غالباً نشان‌دهندۀ خرابی ترموستات است.
5. نشتی مبرد
مبرد یک مادۀ شیمیایی است که با گردش در سیستم و تغییر فشار و دما، حرارت را به خود جذب می‌کند. در صورت بروز نشتی مبرد، فشار کاهش یافته و جذب حرارت توسط آن بیشتر از حالت استاندارد صورت می‌گیرد. این امر سبب انجماد لاین مبرد، سپس کویلها و در نهایت یخ زدن کولر گازی خواهد شد.
نشت کردن مبرد برای محیط شما آسیب‌زا و در برخی کشورها عدم رسیدگی به این اختلال غیرقانونی است. به همین دلیل باید به محض مشاهدۀ این مشکل در سیستم، با یک فرد متخصص در این زمینه مشورت کنید. تیم آوش در کنار دیگر خدمات فروش و نگهداری، تعمیرات سیستم‌های تهویه مطبوع را نیز به شما ارائه می‌کند که در صورت بروز اختلال دستگاه می‌توانید با ما در تماس باشید.
عیب‌یابی سیستم تهویه مطبوع
در صورتی که به وجود یخ زدگی در کولر گازی مشکوک شدید، با استفاده از این تکنیک‌های زیر می‌توانید سریعاً سیستم را عیب‌یابی کنید.
- از تمیزی و عدم کهنگی فیلترها مطمئن شوید، زیرا همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، انسداد فیلترها مانع عبور جریان هوا و در نتیجه سردی و یخ زدن قطعات کولر گازی می‌شود.
- ترموستات را خاموش و فن را روشن کنید. با این کار، هوا وارد دستگاه شده و باعث می‌شود کویل به آرامی گرم و یخ آن آب شود. ساعاتی بعد مجدداً سیستم را بررسی کنید تا از عدم وجود یخ زدگی در آن اطمینان یابید.
- . اگر سیستم تهویه مطبوع شما پمپ حرارتی دارد، حالت ضد شبنم (defrost) دستگاه را روشن کنید. همچنین ممکن است کولر گازی شما راهنمایی‌هایی را در رابطه با رفع یخ زدگی ارائه داده باشد که با مراجعه به دفترچۀ راهنما یا تماس با یک فرد متخصص می‌توانید سریعاً این مشکل را حل کنید.
چگونه مشکل یخ زدن کولر گازی را رفع کنیم؟
اگر شما متوجه یخ زدگی در سیستم خود شده باشید، به طبع دلیل آن را نیز بررسی کرده‌اید که کدام یک از موارد بالا سبب آن شده است. حالا به نظر شما برای رفع این مشکل چه راه حلی وجود دارد؟
قدم اول: سیستم را خاموش کنید. توجه داشته باشید که در صورت روشن بودن سیستم ممکن است کمپرسور شما دچار مشکل جدی شود.
از آن‌جایی که حساسیت این کار خیلی زیاد است و احتمالاً خرابی‌های بیشتری را ایجاد می‌کند، حتماً باید با یک فرد متخصص تماس بگیرید تا علاوه بر عیب‌یابی سریعاً و در ایمن‌ترین حالت ممکن دستگاه را تعمیر کند.
اما تا رسیدن تکنسین به محل مورد نظر می‌توانید این کارها را انجام دهید:
- آب و رطوبت را پاک کنید. اگر یخ زدن لولۀ کولر گازی منجر به نشتی رطوبت در اثر آب شدن یخ شده باشد، ممکن است به دیوار و دیگر قطعات آسیب برساند. بنابراین باید به سرعت اطراف سیستم را پاک و خشک کنید.
- یخ‌ها را در صورت امکان ذوب کنید. برای این کار باید سیستم را خاموش کنید و به آن زمان بدهید تا یخ‌ها آب شوند. همچنین می‌توانید از یک سشوار برای کاهش دمای قطعات استفاده کنید. توجه داشته باشید که به هیچ عنوان به صورت دستی یخ‌ها را جدا نکنید چرا که ممکن است به کویلها آسیب برسانید.
نگهداری پیشگیرانه برای جلوگیری از یخ زدن کولر گازی
همانطور که اشاره کردیم، تشخیص و رفع یخ زدگی کولر گازی چندان هم آسان نیست و هزینه‌ها و دردسرهای اضافی به دنبال دارد. اما همیشه پیشگیری بهتر از درمان و بهترین راه حل برای رفع این مشکل، نگهداری منظم به منظور جلوگیری از بروز آن است.
برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه شامل بررسی و رفع نواقص سیستم توسط یک فرد متخصص در زمینۀ تأسیسات است. چک کردن دستگاه قبل از فصول گرم کارایی زیادی دارد، چرا که مدت‌ها خاموش بوده و شما از مشکلات احتمالی آن اطلاع ندارید. تکنسین مربوطه تمامی مراحل نگهداری از جمله تعویض فیلترها، تمیز کردن کویلها و بررسی عدم نشتی لاین‌ها را اعمال خواهد کرد.
یخ زدن کویل کولر گازی عموماً به دلیل عدم رسیدگی به مشکلات جزئی سیستم رخ می‌هد. نگهداری منظم از دستگاه به شما این امکان را می‌دهد تا سریعاً اختلالات آن را تشخیص داده و در جهت رفع آن اقدام کنید. با این کار از بروز مشکلات جدی‌تر و هزینه‌های زیاد تعمیرات جلوگیری خواهید کرد.
مراقبت و نگهداری از سیستم تهویه مطبوع هزینه‌های خیلی کمتری نسبت به تعمیرات آن دارد. علاوه بر این، همیشه با خیالی آسوده و بدون اتلاف وقت برای رسیدگی به تعمیرات دستگاه، به فعالیت روزمرۀ خود رسیدگی می‌کنید.
سخن آخر
یخ زدن کولر گازی یکی از مشکلات رایج در این سیستم محسوب می‌شود که می‌تواند دلایل مختلفی از جمله انسداد فیلتر یا خرابی ترموستات و دیگر قطعات داشته باشد. تعمیر سیستم در این شرایط نیازمند تخصص و دانش کافی در این زمینه است زیرا در صورت اشتباه احتمال دارد مشکلات جدی‌تری در کولر گازی شما ایجاد شود. برای جلوگیری از این اختلال، ما به شما اعمال برنامۀ منظم نگهداری را پیشنهاد می‌کنیم تا با رفع نواقص جزئی، به موقع از ایجاد اختلالات پیشگیری کنید. در صورت نیاز به مشاوره در زمینۀ نگهداری و تعمیرات سیستم‌های تهویه مطبوع با ما تماس بگیرید.
منابع:choateshvac – aristair
سؤالات متداول:
کمبود فشار گاز سبب کاهش دمای رطوبت در کویلها و در نهایت سبب یخ زدگی آن‌ها خواهد شد.
برای اقدامات اولیه باید سیستم را خاموش کنید تا یخ‌ها ذوب شوند. برای این کار از سشوار نیز می‌توانید کمک بگیرید. اما فراموش نکنید تماس با فرد متخصص بهترین راه است.
